اهمیت گیاهان دارویی
این مطلب توسط پروازیاران سیرنگ منتشر شده است
غلبه بر شوری خاک
خاکی که مقدار نمک آن به حدّی است که برای گیاه مضر باشد، خاک شور نامیده می‌شود...
✍️ غلبه بر شوری خاک
خاکی که مقدار نمک آن به حدّی است که برای گیاه مضر باشد، خاک شور نامیده می‌شود.
در خاک شور ریشه گیاه به سختی می‌تواند آب مورد نیاز خود را از خاک جذب کند. در خاکهای شور، رشد گیاه به خاطر کم‌آبی (هر چند که خاک به اندازه کافی مرطوب باشد) کم شده و متوقّف می‌گردد.
شوری خاک را می‌توان توسط آبیاری سنگین با آب شیرین کاهش داد.
با اینکه حلالّیت املاح در فصول گرم سال بیشتر می‌باشد، ولی بهتر است که عمل آبشویی در فصل زمستان صورت گیرد (به دلیل محدود بودن آب در فصل تابستان و همچنین تبخیر کم و نبودن اراضی زیرکشت گیاهان در فصل زمستان
بهتر است در زمان آیش و یا زمانی که گیاه در حالت خواب به سر می‌برد با آبیاری سنگین، نمکهای موجود در خاک سطحی را از دسترس ریشه‌ها دور کرد.
✍️ اصلاح و اداره خاکهای شور و قلیایی
در دو روش اول ، هدف ، دفع نمکها و یا تغییر و تبدیل آنها است، در حالی‌که در روش سوم ، نحوه اداره خاک و عملیات کشاورزی را طوری تنظیم می‌کنند که نمک بطور یکنواخت در تمام خاک پخش شده ، از تمرکز غلظت زیاد نمک در یک نقطه جلوگیری شود.
✍️ دفع نمک
معمول‌ترین راههای خروج نمک از خاک دو نوع است:
زهکشی زیرزمینی و شستشوی خاک. بکار بردن این دو طریق تواما ، یعنی شستشوی خاک پس از گذاردن زهکشها در آن ، موثرترین و رضایت‌بخش‌ترین وسیله برای دفع نمک از خاک است. نمکهایی که از طریق بارندگی یا آبیاری وارد محلول خاک می‌شوند، از طریق زهکشها خارج می‌گردند.
اصلاح خاکهای شور و قلیایی موقعی موثر است که آب بکار رفته دارای نمک زیاد ، ولی سدیم کم باشد، زیرا استفاده از آبهای کم‌نمک ، ممکن است به‌علت دفع نمکهای خنثی مساله قلیائیت را حادتر نماید. خروج نمکهای خنثی ، درصد سدیم قابل تعویض را در خاک بیشتر نموده ، در نتیجه باعث افزایش غلظت یون -OH در محلول خاک می‌شود. این پدیده نامطلوب را می‌توان با تبدیل کربناتها و بی‌کربنات سدیم به سولفات سدیم دفع کرد. این امر را می‌توان با اضافه کردن سولفات کلسیم یا ژیپس به خاک قبل از شستشو انجام داد.
✍️ تبدیل نمکها
اضافه کردن ژیپس به خاک سبب تبدیل کربناتها و بی‌کربنات سدیم به سولفات می‌شود. برای این کار معمولا چندین تن در هکتار ژیپس لازم بوده . برای تسریع واکنشهای مربوط می‌بایست خاک به حالت مرطوب نگهداری شود و ژیپس با خاک مخلوط شود. واکنش سولفات کلسیم با کربنات سدیم و سدیم قابل تعویض طبق فرمولهای زیر صورت می‌گیرد:
اضافه نمودن گوگرد نیز سبب اصلاح این خاک می‌شود. گوگرد پس از اکسیده شدن تبدیل به اسید سولفوریک شده ، این اسید نه تنها نمکهای کربنات را به سولفات تبدیل می‌کند، بلکه با کاهش PH از شدت قلیائیت خاک می‌کاهد.
علیرضا رحیمی، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
